Drama aan Zee

Copyright © Jurriaan Hoefsmit - Tata Steel Chess Tournament 2021

De 83ste editie van het Tata Steel Chess Tournament zit er op en was bij momenten een beklijvend spektakelstuk met enkele historische partijen, een zinderend scoreverloop en een ontknoping waar schaakminnend Nederland in hun stoutste verwachtingen nooit van had durven dromen. Wijk aan Zee startte wat aarzelend met de afzegging van enkele smaakmakers omwille van het nog steeds niet getemde coronavirus. De vervangers oogden wat onbekend, jong en leken de grandeur van het tornooi naar beneden te halen. De organisatoren toonden echter dat ze het reilen en zeilen in het schaakwereldje kennen en de uitgenodigde 'mindere goden' gooiden meermaals grote ogen en vertoefden regelmatig in de bovenste regionen van de rangschikking. De laatste ronde was vele jaren een soort van luilekkerzondag, waarbij de winnaar al gekend is en de rest zich beperkt tot schuifpartijtjes. De laatste ronde van editie 2021 begon met nog vier mogelijke kandidaten voor de eindzege: Giri, Firouzja, Caruana en Van Foreest. Schaakgodin Caïssa had voor deze laatste ronde iets speciaals in gedachten: De twee deelnemende Nederlanders eindigden ex aequo en mochten onder elkaar uitmaken wie zijn naam op de erelijst van Wijk aan Zee mocht schrijven. Wie dat is geworden kun je hieronder lezen in een kort verslagje van de resterende vier rondes...

Nederlander Anish Giri, onthou zijn naam 😇, komt in ronde tien solo aan de leiding. In een remiseachtig eindspel slaagt hij er toch nog in om het volle punt binnen te halen tegen de Pool Wojtaszek. Eén van de smaakmakers van het tornooi en Carlsenkiller de Rus Esipenko volgt op een halfje na een mooie zege tegen de Spanjaard Anton. Na een mindere opening was hij alsnog in de match gekomen, om het in het eindspel met zijn vrijpion ondersteund door zijn torens af te maken. Maxime Vachier-Lagrave (MVL) kon nog eens winnen en dat tegen rode lantaren Donchenko na toch weer een belabberde beginstelling. De rest van het pak speelde gelijk en daarvan onthouden we dat Caruana zijn betere stelling niet kon verzilveren tegen Carlsen.

Ronde elf kent twee topduels waar de punten gedeeld worden, een pijnlijke nederlaag en een hartverwarmende eerste zege. Leider Giri mag met zwart aan de bak tegen de wereldkampioen Magnus Carlsen. Magnus beet nog maar eens zijn tanden stuk op zijn rivaal en laat hiermee definitief zijn laatste kans schieten op de tornooizege. De match tussen Caruana en Firouzja was niet geschikt voor hartlijders, het werd een topgame waar beide grootmeesters kansen lieten liggen op een belangrijke overwinning in de eindfase van het tornooi. Wie blijkbaar geen last van de zenuwen heeft is Jorden Van Foreest, laten we die naam ook maar onthouden 😇. Harikrishna had verkeerdelijk een stuk geofferd in de opening en zo kende Jorden een relatief makkelijke namiddag met een derde overwinning. Esipenko die Carlsen de broek afdeed, werd nu koud gepakt door de jonge Noor Tari, die hiermee zijn eerste zege boekte. Deze eerste en zeer zure nederlaag voor Esipenko doet ook zijn titelkansen wegsmelten als sneeuw voor de zon.

Slechts één grootmeester zegeviert in ronde 12: Harikrishna kan een gelijk eindspel met dames en torens winnend afsluiten, de jonge Duitser Donchenko is de pineut. Alle andere games eindigen met een puntendeling. De opmerkelijkste was wel die tussen leider Giri en titelkandidaat Firouzja. Giri was 'onderweg' twee pionnen in het voordeel gekomen en het eindspel met maar liefst vier pionnen (2 keer  2 vrijpionnen) tegen een paard en elk een toren leek overduidelijk naar zijn kant over te hellen. Giri liet het echter weer eens liggen, waren het de zenuwen (?) of was het het miraculeuze tegenspel van de jonge Iraniër die het hem deed? Een gemiste kans voor Giri, die hem de volgende dag heel zuur gaat opbreken...

Ronde dertien, laatste ronde van een toch wel opmerkelijk tornooi en bijltjesdag. Bij de aanvang leidt Giri solo met een halfje voor op Firouzja, Caruana en Van Foreest. Wanneer er spelers met gelijke punten eindigen worden deze gescheiden door het Sonneborn-Berger-systeem en de eerste twee spelen voor de tornooizege. Deze 'rare' kronkel in het wedstrijdreglement zal dit keer beslissen over leven en dood. Van Foreest zorgt voor sensatie door te doen wat hij moet doen en dat is zegevieren over Grandelius, één van de smaakmakers van het tornooi. In een Siciliaanse Najdorf beukt Jorden zich een weg naar de finale, maar daarvoor mag Giri niet winnen. Giri blijft braaf of is het (weer eens) onmachtig (?) en wint weer niet. Anton maakt het hem knap lastig om zelfs een gelijkspel uit de brand te slepen. Ook Caruana komt niet verder dan een puntendeling tegen de Noor Tari. Blijft er enkel Firouzja over voor een podiumplaats en die blijft urenlang beuken op de stelling van Wojtaszek. Wat hij wellicht niet wist is dat door de 'kronkel' in het reglement de Nederlanders moeten kampen voor de tornooizege. Er volgt ook nog een incident met een overijverige arbiter, die Firouzja en Wojtaszek na zes uur wil laten verder spelen aan een ander bord omdat de tiebreaks moeten beginnen. Onbegrijpelijk op dit niveau en duidelijk vooraf niet goed gecommuniceerd. Firouzja weigert plaats te maken, maar na dit voorval is het vet duidelijk van de soep en komen beide spelers snel remise overeen. Een smet op het blazoen van de organisatoren na een voortreffelijk schaaktornooi, enkele dagen later volgt een officiële verontschuldiging van de jury en blinkt hun blazoen gelukkig weer als nooit tevoren. En dan moet ik het nu nog hebben over de tiebreaks... 

Twee blitzpartijen gevolgd bij gelijke stand door een allesbeslissende Armageddongame gaan beslissen over de tornooizege. De hoofdrolspelers van dienst zijn Anish Giri, die bij mijn weten, nog nooit een evenement van dit niveau heeft gewonnen, versus Jorden Van Foreest, oudste van de Van Foreest-familie en vooraf door de bookmakers bedacht met de kans op eindwinst van één op 250! Hoeveel pech of geluk kun je hebben in een tornooi? Veel precies: Jorden die een zeer knap tornooi speelde, ontsnapt twee keer in de blitz en sleept remise uit de brand. De Armageddon geeft een gewonnen stelling voor Giri, maar die laatste komt in tijdnood en gaat door zijn vlag. Drama aan Zee voor Giri en Feest aan Zee voor Van Foreest (8,5/13). Esipenko (8) die zijn laatste ronde won tegen Donchenko wordt nog onverhoopt derde. Firouzja is vierde (8) en Caruana vervolledigt de top vijf (8). Carlsen eindigt ontgoochelend zesde (7,5) maar hij zat wellicht met zijn hoofd in de zakencijfers?  De groep rond Magnus Carlsen met onder andere de sites Chess24 en Chessable maakte na het tornooi bekend dat ze uitgeverij New In Chess hebben overgenomen. New In Chess is voornamelijk gekend voor zijn kwalitatieve schaakboeken en voor het tijdschrift met dezelfde naam.

Wie alles over het voorbije meer dan geslaagde Tata Steel Chess Tournament wil herlezen, die kan op de officiële site terecht.

Kort en nu heel kort, nog dit:

*Meester Steven heeft het maandag aanstaande 8 februari om 20h00 in een nieuwe les in het virtuele schaakhuis over pionnen. Zelfde lesopbouw en dus zeker niet te missen.

*In datzelfde schaakhuis kun je op zaterdag 20 februari een online sessie meemaken met niemand minder dan GM Daniël King. Inschrijven doe je via Glenn Dayer en deelnemen kost 10 euro. Alle info is hier te vinden.

*We eindigen met het volgende pas binnengelopen bericht: De Belgische Online Schaakclub speelt in de meesterdivisie van de Nederlandse Interclubs en sedert dit weekend staat op de website van de Belgische Online Schaakclub een interessante FAQ  (Ssst Meester Keirse is co-auteur).